عصب کشی دندان، ضرورت یا انتخاب؟

دندان درد یکی از شایع ترین مشکلات سلامتی است که افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می شوند. در حالی که برخی از دردهای دندانی خفیف و موقتی هستند، برخی دیگر می توانند شدید و طاقت فرسا باشند و نشان دهنده ی یک مشکل جدی تر باشند. در مواردی که درد دندان ناشی از آسیب یا عفونت عصب دندان (پالپ) باشد، ممکن است عصب کشی دندان (درمان ریشه) ضروری باشد.

اما آیا عصب کشی دندان همیشه ضروری است؟ یا می توان از روش های جایگزین برای حفظ دندان استفاده کرد؟ 

آناتومی دندان و عصب دندان

برای درک ضرورت عصب کشی دندان، ابتدا باید با آناتومی دندان و عصب آن آشنا شویم. هر دندان از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که عبارتند از:

• مینا: لایه ی خارجی سخت دندان که از آن در برابر حفرات و فرسایش محافظت می کند.
• عاج: لایه ی زیر مینای دندان که از جنس استخوان است و به عصب دندان حس لامسه را می دهد.
• پالپ: بافت نرمی که در مرکز دندان قرار دارد و شامل رگ های خونی، اعصاب و بافت همبند است. عصب دندان در داخل پالپ قرار دارد و مسئول حس درد و دما است.
• ریشه: ریشه ی دندان در داخل استخوان فک قرار دارد و دندان را به فک لنگر می اندازد.

علل آسیب یا عفونت عصب دندان

آسیب یا عفونت عصب دندان (پالپیت) می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:

• پوسیدگی عمیق دندان: اگر پوسیدگی به عصب دندان برسد، می تواند باعث التهاب، عفونت و درد شدید شود.
• ترک خوردگی یا شکستگی دندان: ترک یا شکستگی عمیق در دندان می تواند به عصب دندان آسیب برساند و باعث درد شود.
• ضربه به دندان: ضربه ی شدید به دندان می تواند به عصب دندان آسیب برساند و باعث درد، خونریزی و حتی مرگ عصب شود.
• بیماری های لثه: بیماری های لثه ی شدید می توانند به ریشه ی دندان نفوذ کنند و به عصب دندان آسیب برسانند.

علائم آسیب یا عفونت عصب دندان

علائم آسیب یا عفونت عصب دندان (پالپیت) می تواند شامل موارد زیر باشد:

• درد دندان: درد می تواند تیز، تیرانداز، ضربان دار یا مداوم باشد و ممکن است در شب بدتر شود.
• حساسیت به دما: دندان ممکن است به گرما یا سرما حساسیت بیش از حد نشان دهد.
• تورم لثه: لثه اطراف دندان ممکن است متورم، قرمز و دردناک باشد.
• آبسه دندان: در موارد شدید، عفونت می تواند به ریشه ی دندان و استخوان اطراف آن سرایت کند و منجر به آبسه شود که با علائمی مانند تورم صورت، تب و لرز همراه است.

عصب کشی دندان چیست؟

عصب کشی دندان (درمان ریشه) روشی است که برای از بین بردن عصب و بافت عفونی شده ی داخل دندان (پالپ) استفاده می شود. این روش شامل مراحل زیر است:

• بی حسی: دندان با تزریق داروی بی حس کننده بی حس می شود.
• ایجاد حفره ی دسترسی: دندانپزشک حفره ای در تاج دندان ایجاد می کند تا به پالپ دسترسی پیدا کند.
• از بین بردن پالپ: با استفاده از ابزارهای مخصوص، پالپ عفونی شده از داخل کانال های ریشه ی دندان برداشته می شود.
• شستشو و ضدعفونی: کانال های ریشه با محلول ضدعفونی کننده شستشو داده می شوند تا هرگونه باکتری باقی مانده از بین برود.
• پر کردن کانال های ریشه: کانال های ریشه با ماده ی مخصوص پر می شوند تا از ورود باکتری به داخل آنها جلوگیری شود.
• پر کردن یا روکش دندان: در نهایت، حفره ی دسترسی با مواد پر کننده ی دندان پر می شود و در برخی موارد برای تقویت دندان از روکش استفاده می شود.